اطلاعات کامل دانه

سپر

در اغلب تیره گندم تمام لپه کاملا تغییر شکل می‌دهد و به صورت اندامویژه جذب کننده مواد غذایی درمی‌آید که آن را سپر می‌نامند.

رویش دانه

نحوه رویش دانه و پیدایش گیاه جوان در گونه‌های مختلفگیاهانمتفاوت است

.

رویش دانه دو لپه‌ای‌ها

وقتی دانه در محیط مرطوب قرار می‌گیرد متورممی‌شود و ویژگی‌های زیر مشخص‌اند:

1. ناف
2. سفت
3. پشته ناف

پشته ناف محل بینی شکلی است که در اطراف مقعر دانه وتقریبا در وسط آن دیده می‌شود که در اثر جدا شدن دانه از بندات سفت سوراخ کوچکی استدر پوست دانه که در کنار ناف قرار دارد و باقیمانده سفت تخمک است. پشته برآمدگیدرازی است که از مجاورت ناف شروع می‌شود و در طرف مقابل سفت قرار می‌گیرد. پشتههمان پایه بند است که با پوست دانه جوش خورده است. در اثر جذب آب بوسیله دانه ،پوست دانه می‌ترکد سپس بلافاصله ریشه‌چه از ناحیه سفت بیرون می‌آید. از این لحظه بهبعد برحسب نوع گیاه مراحل رشد به دو شکل متفاوت برون خاکی و درون خاکی پیش می‌رود.

رویش برون خاکی

در دانهلوبیا، پس ازخروج ریشه چه از ناحیه سفت محور زیر لپه رشد طولی و اغنا حاصل می‌کند انتهای بالاییاین انحنا به تدریج به حالت مستقیم در می‌آید و لپه را از زیر خاک بیرون می‌آورد. در نتیجه لپه‌ها در بالای سطح خاک یعنی در هوا قرار می‌گیرند. در همین هنگام ساقچهکه بین لپه‌ها قرار دارد رشد می‌کند و برگهای حقیقی و نیز قسمتی از ساقه را بالایلپه‌هاست بوجود می‌آورد.

رویش برون خاکی

در دانه نخود محور زیر لپه رشد طولی حاصل نمی‌کند و لپه‌هاهمراه با پوشش دانه در زیر خاک باقی می‌مانند. ساقچه ساقه‌ای را بوجود می‌آورد کهپس از تولید انحنا فقط تا زیر سطح خاک بالا می‌آید. سپس رشد می‌کند و بطور مستقیمبالا می‌آید لپه‌ها نیز در زیر خاک پس از اتمام شدن اندوخته غذایی از بین می‌روند.

رویش دانه تک لپه‌ای

در رویشذرتو دیگر گیاهان تیره گندمدانه که حاوی سپر و بقایای آندوسپرم است در زیر خاک باقی می‌ماند. قاب ساقه که درواقع قسمتی از لپه است ضمن بیرون آمدن از خاک از ساقه چه محافظت می‌کند. ریشه‌هایاولیه که از ریشه چه بوجود می‌آیند هرگز بزرگ نمی‌شوند و حتی ممکن است موقتی باشنداما چند ریشه ثانویه که در حقیقت ریشه‌های نابجا هستند و از ریشه‌های اولیهمحکم‌ترند به آنها افزوده می‌شوند. گره‌هایی که از آنهاریشه‌هاینابجاتولید می‌شوند قسمتی از ساقچه‌اند. بنابراین با رویش دانه از سطح بالامی‌آیند برگ‌های جوانگندمیا ذرت ضمن خروجاز خاک بوسیله قاب ساقهمحافظت می‌شوند.