اطلاعات کامل ذرت

گل :

گلهای ذزت به طور جداگانه و در روی یک بوته(تک بایه )   بصورت گل نر (سنبل)وگل ماده (مخروط) به وجود می آیند.همین تک بایه بودن یک مزیت برای متخصصان علوم اصلاح نباتات میباشد.که در کنترل گرده افشانی – در کارهای به نژادی  مطالعات را برای اصلاح گر اسان می کند.

گل نر:

که در بالای گیاه به صورت خوشه دیده می شود وسنبل می نامند البته در انتهای بعضی از ساقه های فرعی نیز سنبل به وجود می آید . این سنبلها از چند ردیف سنبلچه تشکیل شده است

سنبلچه ها به صورت دو ردیف جفتند  یکی از سنبلچه ها دارای دمگل ولی دیگری بدون بایه است(دمگل ندارد) سنبلچه ها هر کدام  دارای دو گلچه  هستند که به وسیله گلوم (بوشینه ) احاطه شده است .هر یک از گلچه ها به تنهایی ازیک  پوشش بیرونی بنام (لما ) واز یک پوشش داخلی بنام (پا لِئا ) – سه پرچم –یک مادگی که غیر فعال می باشد –و نیز از دو لودیکل یا (بالشتک) تشکیل یافته است .

لودیکلها در زمان گرده افشانی متورم می شود و موجب باز شدن لما و پا لئِا شده که این عامل باعث خارج شدن پرچمها می شود.

 تعداد دانه  گرده در هر یک از اندامهای زیر:

سنــــبل..................................>.سنبلچه ......................................> بساک

4500000                                    15000                                            2500

دانه های گرده بهطور متوسط 2یا 4 روز قبل از مادگی ازاد می شوند.

گل ماده :

که بصورت مخروطی بین غلا ف برگ و ساقه بوجود آمده وتوسط  برگهای  پوششی (اسپات یا غلاف )احاطه شده است که نقش حفاظتی را دارد . سنبلچه های مربوط به اندام ماده دارای یک گل بوده که میله ای به صورت رشته بلند بطول 40تا50 سانتیمتر وبه رنگ زرد روشن می باشد و به تعداد 300 تا 900 رشته از بین برگهای پوششی خارج می شود که تعداد رشته ها به تعداد دانه ها در سطح بلال است . که این میله ها  پس از خروج اماده دریافت گرده هستند   موقعی که ساقه ذرت به ارتفاع حدود 100 سانتیمتر رسید این کلاله ها ی ابریشم شکل نمایان می شوند.

هر سنبلچه در گل ماده از دو گلچه  ماده بارور و دیگری عقیم تشکیل شده است سنبلچه ها در هر بند ازمحور سنبله به صورت جفت جفت یافت می شوند ونیز هر سنبلچه فقط یک گلچه بارور دارد بنابراین در هر بند از محور سنبله دو عدد دانه تشکیل می شود .

اندام شنا سی

سا قه:

طول ساقه ذرت 50 تا 70 سانتیمتر وضخامت آن 1 تا 5 سانتیمتر و نیز دارای 8 % قند به صورت ایزو گلوکز میباشد که در صنایع نوشابه سازی مصرف دارد ودر صورتیکه عمل لقاح انجام نشود این میزان به 10% می رسد . 

ریشه :

ذرت دارای چهار نوع ریشه متفاوت –اولیه – ثانویه – تاجی – هوای می باشد . بعد از خروج ریشچه گیاهک ریشه های ثانویه به تعداد 3 تا 5 عدد ایجاد می گردند پس از آن ریشه های تاجی به تعداد 15 تا 20 عدد در گره پا یینی ساقه در عمق 2 تا 3 سانتیمتری سطح خاک رشد می نماید.

ریشه های هوایی از گره واقع در سطح خاک تولید شده و دارای کلروفیل هستند لذا در عمل فتوسنتز به گیاه کمک می کنند و زمانی که وارد خاک می شوند عمل ریشه های تاجی را انجام می دهند ذرت گیاهی است با ریشه ها ی سطی و عمقی چون که گسترش ریشه از سمت ساقه به اطراف در حدود یک متر است و ریشه ها به دو دسته در امده و قسمتی از ان در سطح و دسته ای دیگر در عمق 2 تا 5 متری به عمق خاک نفوذ می کند .

برگ :

برگهای ذرت دارای  پهنک و غلاف هستند . غلاف به دور ساقه می پیچد و دارای لیگول است .

تعداد برگ بستگی به زمان رسیدن دارد در ارقام زودرس تعداد انها 6 تا 8 عدد ودر ارقام دیررس به 48 عدد می رسد . تا 12 سانتیمتر پهنا و 30 تا100 سانتیمتر طول دارند .

دانه :

دانه ذرت دارای رنگهای سفید – قرمز – زرد – قهوه ای – آبی وسیاه می باشد دانه های زرد رنگ در امریکا واروپا به علت داشتن لای کاروتن مصرف بالای دارد ولی چون دانه های سفید دارای مصرف غذایی است در افریقا  استفاده می نمایند.

به نژادی ذرت :

امروزه به نژادی ذرت بر اساس روش به نژادی هیبرید است . در مرحله اول لاین های اینبرد را تهیه کرده و سپس با آمیزش لاینها با روشهای مختلف بذر هیبرید تولید شده ودر اختیار کشاورزان قرار می گیرد . به منظور جلوگیری از کاهش محصول بذر هیبرید بایستی هر سال خریداری شود

به زراعی ذرت :

مراحل رشدی ذرت بر اساس کد بین المللی تعیین شده ودر روند به زراعی مورد استفاده قرار می گیرد.

کلیات

ذرت با نام علمی Zea mays یکی از غلات گرمسیری و ازخانواده گندمیان (گرامینه) متعلق بهگیاهان تک لپهمی‌باشد. گیاه ذرت ، تنهاغله‌ای است که در کشور مکزیک و گواتمالا تکامل یافته است. ذرت پرمحصول‌ترین غلهدنیا به حساب می‌آید و از لحاظ مقدار تولید ، پس ازگندم وبرنج قرار می‌گیرد. امروزه ذرت در تغذیه بسیاری از مردمان دنیا نقش اساسی دارد.

مشخصات گیاه شناسی(تاریخچه)

 ذرت گیاهی است یک پایه (Monoique-Monoecious)

ذرت گیاه تک لپه‌ای ساقه بلندی است. برگهای آن بطورمتناوب و به صورت افتاده در دو طرف ساقه قرار گرفته‌اند. زاویه بین برگ و ساقه ، 90درجه می‌باشد. در اوایل رشد گیاه ، بعضی از یاخته‌های موجود در بخش بالایی ساقهاصلی ذرت از شاخه‌های فرعی متمایز می‌شود. در انتهای این شاخه‌ها ، عضوی به نامبلال بوجود می‌آید که در واقع ، گل ماده گیاه ذرت است .

این شاخه‌ها ، میانگره‌های بسیار کوتاهی دارند که از این گره‌ها ، برگهای تغییر شکل یافته‌ای بوجودمی‌آید که هم دیگر و بلال را می‌پوشانند. بیرونی‌ترین این برگها ، برگی است کامل کهغلاف ، زبانک ، گوشواره و پهنک دارد. اما برگهای زیرین غیر کاملند. موقعی که ارتفاعساقه ذرت به 80 تا 120 سانتیمتر رسید، کلاله‌های ابریشم مانند یا کاکل ذرت به تعداددانه‌های ذرت موجود در بلال ، نمایان می‌شوند.

 آمریکایی ها اولین استفاده کنندگان از ذرت بودند

کریستف کلمب کاشف آمریکا برای اولین بار دانه ذرت را از آمریکا به اروپا برد و نام Mais را به آن داد. سپس طی سالیان دراز بذر ذرت از طریق کشور پرتقال به آفریقا و جنوب اروپا تا هندوستان و چین برده شد. حدس زده می شود که دانه این گیاه مانند غلات دارای پوشینه هایی بوده و بر حسب جهش بصورت بلال امروزی درآمده است.

سالیانه بیش از صد میلیون هکتار از اراضی زراعی دنیا به کشت ذرت اختصاص پیدا می کند و بعد از گندم بزرگترین سطح کشت را اشغال می کند، در حالیکه تولید محصول آن بعد از گندم و برنج قرار دارد. اهمیت محصول و بالا بودن سطح زیر کشت زیاد این گیاه بعلت قدرت تطابق آن با شرایط گوناگون اقلیمی می باشد، بدین جهت جزو عمده ترین محصولات مناطق معتدله، معتدله گرم، نیمه گرمسیر و مرطوب بشمار میرود.

این گیاه بعلت ارزش غذایی خاصی که دارد مورد توجه کشورهای مکزیک، پرو، کشورهای آمریکای مرکزی و اغلب کشورهای آمریکای جنوبی قرار دارد. طبق شواهد مختلف و متعدد چنین به نظر می رسد که کشت و کار ذرت قرنها قبل توسط بومیان این مناطق نیز رواج داشته و آنها در اصلاح آن سهم زیادی داشته اند و حتی ارقامی از آن تهیه کرده اند. ذرتی که مورد توجه خاص سفید پوستان قرار گرفتهاست ذرت دندان اسبی بوده که دارای قدرت تطابق پذیری بیشتری با شرائط مختلف آب و هوایی است.

انواع ذرت

اصولا ذرت یک گونه است ولی از ارقام و واریته های متفاوتی تشکیل شده است :

- ذرت دندان اسبی (Zea mays var. indentata)
- ذرت بلوری (Zea mays var. indurata)
- ذرت آردی (Zea mays var. amyalcea)
- ذرت پاپ کورن (Zea mays var. everta)
- ذرت غلاف دار (Zea mays ver. tunicate)
- ذرت مومی (Zea mays var. ceratina)
- ذرت شیرین (Zea mays var. saccharata)

ذرت بو داده

نوعی ذرت است که احتمالا بر اثرموتاسیون بوجود آمده است. پریکارپآن نازک است که این صفت برای تولید ذرتشیرین با پوست لطیف مناسب است. در این نوع ذرت ، لایه ضخیمی از آندوسپرم سخت ،آندوسپرم نشاسته‌ای را دربرگرفته است. دانه‌های نشاسته آندوسپرم این نوع ذرت نسبتبه انواع دیگر ، رطوبت بیشتری دارند

ذرت سخت

تمام آندوسپرم این نوع ذرت که در مرکز دانه می‌باشد، با لایه سختیاز آندوسپرم پوشیده شده است. دانه‌های رسیده این نوع ذرت ، گرد ، صاف و کهرباییهستند. دوره رشد آنها هم 80 تا 100 روز است. بلالهای بدست آمده باریک بوده و تقریبا 8 ردیف دانه دارد.

ذرت دندان اسبی

این نوع ذرت دارای مخلوطی ازنشاسته نرم و سخت می‌باشد. آن قسمت آندوسپرم که دارای نشاسته سخت است،پروتئین بیشتری دارد. این نوع ذرت معمولا در نواحی ذرت خیز ایالات متحده آمریکا به عملمی‌آید. بلال ذرت دندان اسبی نسبتا بزرگ بوده و 16 تا 30 ردیف دانه دارد. ازخصوصیات ظاهری دانه آن، می‌توان به وجود نقطه‌ای فرو رفته در طرف تاج دانه اشارهنمود که به دلیل خشک شدن آندوسپرم نشاسته‌ای بوجود می‌آید.

ذرت نرم یا آردی

بخش عمده آندوسپرم این نوع ذرت ، نشاسته است. تنها لایهنازکی از آندوسپرم سخت این نشاسته را دربرمی‌گیرد. دانه‌های آن بر خلاف نوع دنداناسبی فرو رفتگی ندارد. این ذرت تنها به دلیل این که به رنگهای مختلف یافت می‌شود،برای تزئین غذاها از آن استفاده می‌شود. همچنین چون آندوسپرم آن نرم است، می‌توانبه همان شکل و بدون خرد و له کردن آن ، در تغذیه دام بکار برده شود.

ذرت شیرین

آندوسپرم این نوع ذرت شیرین ، قندی و براق بوده و برخلافآندوسپرم ذرتهای دیگر ، حالت نشاسته‌ای ندارد. پریکارپ آن نازک بوده که در زمانرسیدن دانه ، مواد قندی آن به نشاسته و سپس بهدکسترینتبدیل می‌شود. ذرت شیرین انواعمختلفی دارد که به صورت تازه ، کنسرو شده ومنجمد مورد مصرف قرار می‌گیرد.

ذرت مومی

آندوسپرم ذرت مومی ظاهرا به شکل موم می‌باشد. برخلاف ذرتهای دیگرکه نشاسته آندوسپرم آنها 71 تا 72 درصد آمیلوپکتین و 28 تا 29 درصد آمیلوز دارد،آندوسپرم ذرت مومی تماما از آمیلوپکتین تشکیل شده که حالت چسبنده‌ای دارد و نرم همهست. ذرت مومی جدا از مصرف خوراکی ، درصنایع چسب‌سازیهم استفاده می‌شود.

شرایط لازم برای رشد گیاه

دما

ذرت با وجود آن که یک گیاه گرمسیری است، نمی‌تواند آب و هوای بسیارگرم را تحمل کند. مناسب‌ترین محیط برای کشت آن ، ناحیه‌ای است که دمای آن دست کم بهمدت 3 تا 4 ماه متوالی ، 21 تا 32 درجه سانتیگراد باشد. در صورتی که دمای اواسطتابستان ناحیه کشت ذرت ، کمتر از 18 درجه سانتیگراد باشد یا میانگین دمای تابستانکمتر از 13 درجه باشد، میزان رشد گیاه کاهش یافته و در صورت طولانی شدن کاهش دما ،کشت ذرت غیر ممکن خواهد بود.

آب

معمولا در مراحل گسترش برگها ،گردهافشانی و تشکیل دانه که اغلب در ماههای گرم تابستان صورت می‌پذیرد، گیاه ذرت بهآب زیادی نیاز دارد. تعداد دفعات آبیاری تحت تأثیر خاک ، آب و هوا و... قرار داردکه بین 2 تا 15 بار متغیر است. زراعت ذرت در مناطقی که بارندگی سالیانه 250 تا 2500میلیمتر دارند به صورت دیم هم امکان‌پذیر می‌باشد.

خاک

میزان عملکرد ذرت در خاکهای عمیق ، حاصلخیز و زهکشی شده با بافت متوسطبیشتر است. ذرت نسبت به کمبوداکسیژن که ناشی از رطوبت یا وجود لایه‌های فشرده زیرزمینی می‌باشد، بسیار حساس است. همچنینذرت قادر است در خاکهایی با PH حدود 5.5 تا 8 هم رشد نماید. البته PH مناسب برای آن 6 می‌باشد. PH کمتر از 6 معمولا میزان جذب کلسیم را در گیاه کاهش می‌دهد.

زمان کاشت ذرت

بهترین زمان برای کاشت ذرت ، زمانی است که دمای خاک در عمق 7 تا 8 سانتیمتری به مدت 3 تا 4 روز متوالی در فصل بهار ، تقریبا 13 درجه سانتیگرادباشد. اگر کشاورز قادر نیست که دمای خاک را اندازه‌گیری نماید، می‌تواند از میانگیندمای هوا در ساعت 7 صبح و 12 ظهر استفاده کند.

کود

کود شیمیایی ، بویژه کودهایی که داراینیتروژن ،فسفر،پتاسیم،کلسیم،منیزیم وگوگرد و همچنین ،منگنز،آهن،روی ومولیبدنباشند برای بالا بردن سطح تولید ذرتبسیار ضروری هستند. مناسب‌ترین زمان برای استفاده از کود ، در بهار و قبل ازبذرکاری یا هم زمان با آن است. بهترین روش برای ریختن کود ، به فاصله 5 سانتی ازبذر و به عمق 3 تا 5 سانتی متری از بذر می‌باشد.

آفات و بیماریهای ذرت

از بیماریهای مهم گیاه ذرت ،سیاهک ذرتوسیاهک خوشه ذرتمی‌باشد. عامل این دو بیماریبه ترتیب ، U.maydis و Sphacelotheca reiliana می‌باشند. بیماری سیاهکمعمولی ، برگها و ساقه‌ها را آلوده نموده و سیاهک بلال ذرت ، گل ماده یا بلال راآلوده نموده و توده‌ای از اسپورهای قارچ را جانشین بافتهای سالم گیاه می‌کند. بیماریهای عمده برگ ذرت عبارتند از: زنگ برگ و پژمردگی باکتریایی ، پوسیدگی دانه ،خوشه ، ریشه و ساقه هم از بیماریهای قارچی هستند که بندرت دیده می‌شوند. ضدعفونینمودن بذر ذرت با تیزام،ارتوسایدوارازاندر کنترل این بیماریها مفیدند.

برداشت محصول

برای برداشت محصول ، رطوبت دانه باید بین 20 تا 25 درصدباشد. اگر قرار باشد که

محصول برداشت شده را مورد مصرف دام قرار دهند، ذرت رامی‌توان با رطوبت 25 تا 28 درصد هم برداشت کرد. امروزه برداشت بلال را با دستگاههایبلال چین و همچنین جدا نمودن دانه‌های ذرت را از بلال ، با دستگاه دانه کن انجاممی‌دهند. دستگاه بلال چین ، بلالها را از بوته می‌چیند و غلافهای آن را جدا می‌کند. دستگاه دانه کن هم دانه‌های ذرت را از بلال جدا می‌نماید. برای انبار کردن دانه‌هایبلال ، باید رطوبت آنها را به 17 درصد رساند. دمای انبار نباید بیش از 10 درجهسانتیگراد باشد. البته دانه‌های با رطوبت بیش از 17 درصد را می‌توان در دماهایبالاتر هم نگهداری نمود.

موارد استفاده از ذرت

دانه ذرت به رنگ سفید ، زرد یا مخلوطی از این دویافت می‌شود. خوراکهایی که با ذرت سفید تهیه می‌شوند، معمولا مرغوب‌ترند. دانه ذرتدارای سه بخش آندوسپرم ، گیاهک و پریکارپ است. پروتئین موجود در دانه به عواملمختلفی از جمله محیط ، نوع گیاه و شرایط کشت و زراعت بستگی دارد و بین 8 تا 15 درصدمتغیر است. پروتئین عمده ذرت زئینمی‌باشد نقش مهمی در تغذیه انسان ایفا می کنند.

میزان روغن دانه ذرت ، 4درصد بوده که بیشتر در گیاهک قرار دارد. از گیاه ذرت استفاده‌های مختلفی می‌کنند. از آسیاب نمودن دانه ذرت ، آرد ذرت تهیه می کنند که خود در تهیه غذاهای مختلف بکارمی‌رود. از ساقه و برگهای ذرت در صنایع کاغذ و مقوا سازی و همچنین تولید کاغذدیواری استفاده می‌کنند. از آرد ذرت در تولید چسب ، صابون و از نشاسته آن در صنایعرنگرزی ، داروسازی ، مرکب سازی و پلاستیک سازی استفاده می‌نمایند.     

خواص درمانی

ذرت كه بفارسي بلال نيز ناميده مي شود گياهي است يكساله و يك پايه داراي ساقه اي راست كه ارتفاع آن تا چهارمتر مي رسد.

ذرت گياه بومي آمريكاي مركزي و مكزيك است و از آنجا به نقاط ديگر دنيا راه يافته است .

برگهاي ذرت متناوب و دراز مي باشد . گلهاي نر ذرت بصورت خوشه اي بوده كه مركب از سنبل هاي قرمز روشن مي باشد . گلهاي ماده آن از 2تا 4 گل تشكيل شده در كنار برگ هاي ذرت قرار درد .

غشايي كه روي بلال را مي پوشاند سبز رنگ و مانند برگ مي باشد . دانه هاي كروي شكل ذرت در اطراف محور مركزي بلال قرار گرفته اند . اين دانه ها برنگ زرد يا قهو ه اي مي باشند .

تركيبات شيميايي:

رنگ زرد ذرت مربوط به موادي به نام زئين Zeine و زيازانتين Zeaxanthine مي باشد .

در صد گرم دانه ذرت خام مواد زير موجود است :

انرژي                       350 كالري

آب                           13 گرم 

پروتئين                     9 گرم

چربي                      4 گرم

مواد نشاسته اي       72 گرم

كلسيم                    22 ميلي گرم

سديم                     1 ميلي گرم

پتاسيم                   285 ميلي گرم

فسفر                     265 ميلي گرم

آهن                       2 ميلي گرم

ويتامين آ                 490 واحد

ويتامين ب 1           0/4 ميلي گرم

ويتامين ب 2            0/12 ميلي گرم

ويتامين ب 3            2/2 ميلي گرم

ارسنيك                  30 ميلي گرم

كاكل ذرت داراي مواد معدني مختلف و املاح پتاسيم و كلسيم مي باشد .

در صد گرم كاكل ذرت مواد زير موجود است :

گوگرد                        2/8 ميلي گرم

كلر                          3/6 ميلي گرم

فسفر                     5/2 ميلي گرم

سيليسيم               4 گرم

آهن                       0/06 ميلي گرم

كلسيم                   1/7 ميلي گرم

منيزيم                    1/4 ميلي گرم

سديم                   0/2 ميلي گرم

پتاسيم                 26/5 ميلي گرم

همانطور كه در جدول بالا مشاهده مي شود كاكل ذرت داراي مقدر زيادي پتاسيم است وبعلت وجود اين ماده معدني است كه كاكل ذرت ادرار آور است

 ذرت داراي ارزش غذايي فراواني است در آن بعلت نداشتن گلوتن (ماده چسب گندم) قابليت تهيه نان را ندارد . بنابراين براي تهيه نان ذرت در آنرا با در ساير غلات مخلوط مي كنند .

ذرت از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است "

1)پماد ذرت خشك كننده زخم ها مي باشد .

2)ذرت غذاي خوبي براي پيشگيري سرطان است.

3)استفاده مداوم از ذرت از كرم خوردگي دندان جلوگيري مي كند .

4)روغن ذرت كلسترول خون را پائين مي آرود .

5)روغن ذرت براي درمان اگزما و بيماريهاي پوستي مفيد است.

خواص درماني كاكل ذرت

 كاكل ذرت را قبل از رسيدن كامل ميوه يعني قبل از پژمدره شدن مي چينند و بسرعت خشك مي كنند . كاكل ذرت بعد از خشك شدن رنگ قهوه اي پيدا مي كند .

براي درست كردن دم كرده كاكل ذرت ،‌مقدر 30 گرم از آنرا در يك ليتر آب جوش ريخته و به مدت پنج دقيقه دم مي كنند .

1-دم كرده كاكل ذرت ادرار آور است و آرام كننده دستگاه ادراري است .

2-درد و ناراحتي هاي دستگاه ادراري را تسكين مي دهد .

3-سنگ مثانه ،‌التهاب ،‌ورم مثانه و درد مثانه را از بين مي برد .

4-كاكل ذرت بطور كلي دستگاه ادراري را تميز مي كند .

بغير از كاكل ذرت از برگ و ريشه وساقه بلال نيز استفاده طبي بعمل ميآيد .

1)جوشانده ساقه وسط بلال خونريزي از بيني را بند مي آرود.

2)براي دفع سنگ مثانه از جوشانده برگهاي بلال استفاده كنيد .

3)جوشانده ريشه ذرت براي سوزش مجاري ادراري مفيد است .

4)جوشانده وسط بلال درد شكم و معده را از بين مي برد .

5)در قديم براي معالجه سوزاك از جوشانده ساقه بلال استفاده مي كردند .

 
تولید و توزیع مرغوبترین نهال های اصلاح شده پیوندی
و زیباترین گیاهان آپارتمانی
تولید و عرضه نهال :
آووکادو پرتقال کیوی هلو  شلیل  الو  زردالو  سیب  گلابی  گیلاس  آلبالو  گوجه سبز  خرمالو 
در رقمهای مختلف ایرانی و خارجی
ودرختان غیر مثمر
نهالستان