درخت بائوباب قوری

هر ۸ گونه ی درخت بائوباب منحصربه فرد و جالب هستند. درخت بائوباب افریقایی بومی سرزمین آفریقا است اما درآسیا و شبه جزیره ی عربستان هم یافت می شود. ۶ گونه از این درخت بومی منطقه ی ماداگاسکار هستند و یک گونه ی دیگر هم در استرالیا یافت می شود

موضوع جالب در مورد این گونه ی خاص از درختان این است که آنها شبیه بطری و گاهی شبیه به قوری هستند؛ این گونه ی خاص در ایفاتی در ماداگاسکار است. درختی که در عکس مشاهده می کنید ۱۲۰۰ سال سن دارد. این نوع درخت می تواند تا ۱۲۰ هزار لیتر آب در خود ذخیره کند و از سخت ترین خشکی ها جان سالم به در ببرد

نخستين مشاهدات از اين درخت به «ابن بطوطه» باز مي‌گردد كه در سال 1352 ميلادي روايت كرده است اين درخت را در مالي ديده و در تنه توخالي آن پنهان شده است

«لئو آفريكانوس نيز كه يك جهانگرد بود در فاصله سال‌هاي 1511 تا 1517 اين درخت را در شمال آفريقا ديده است. قديمي‌ترين اشاره به اين درخت در اروپا توسط فردي با نام «ژوليوس سزار اسكاليگر» و در سال 1557 ميلادي بوده كه نام اين درخت را «گواناباس» ذكر كرده است. از سال 1874 ميلادي تا امروز كشت بذر گونه‌هاي بومي درخت بائوباب در ماداگاسكار متداول شده است و دانه‌ها و ميوه‌هاي اين درخت به فرانسه منتقل شده و از آن روغني استخراج مي‌شود كه در تهيه لوازم آرايشي كاربرد وسيعي دارد. در سال 2001 ميلادي كشت تجاري اين درخت در استراليا آغاز شده است و از ريشه‌ها و برگ‌هاي درختان جوان در تهيه مواد غذايي و لوازم آرايشي بهداشتي استفاده فراواني مي‌شود. اين درخت به شكل طبيعي در مناطقي از سواحل اقيانوس اطلس واقع در شمال آفريقا و سودان رشد مي‌كند. در شرق قاره آفريقا، آنگولا و نامبيا نيز اين درخت پراكنش دارد و در آسيا در مناطقي از ظفار عمان و يمن رشد مي‌كند. در ادبيات مدرن غرب آفريقا از بائوباب اغلب به عنوان نمادي از زندگي سنتي آفريقايي، بکر و طبيعت ابدي استفاده مي‌شود. نام‌هاي متداول اين درخت در جهان عبارت از: بواب، بائوبا، تابالدي، درخت وارونه (به علت شاخه‌هاي درخت)، درخت بطري و درخت نان ميمون است. در ماداگاسكار به اين درخت «رنالا»‏‎(renala) ‎گفته مي‌شود كه به معني مادر جنگل است.‏

گياه شناسي

‏Adansonia digitata‏

‏Malvaceae

‏ هشت گونه شناخته شده دارد که شش گونه از آن در ماداگاسکار و يکي بومي سرزمين اصلي آفريقا است و گونه‌هاي ديگر يکي در عربستان و يکي در استراليا رشد مي‌‌کند. بلندي آن به 18 متر مي‌‌رسد. ميوه بائوباب به نام «نان ميمون» شهرت دارد و طول آن به 40 سانتي متر مي‌‌رسد. بخش اسفنجي اين ميوه داراي ماده‌‌اي لعاب دار و خوراکي است و رنگي مايل به قرمز و طعمي ترش و شيرين دارد و از آن براي معطر کردن نوشابه‌ها استفاده مي‌شود. تنه بلند و بشکه مانند آن قهوه‌اي رنگ است و قطر آن به 9 تا 12 متر مي‌‌رسد. اين درخت در مناطقي از قاره آفريقا در جزيره ماداگاسكار و استراليا رشد مي‌كند. نام علمي گياهي توسط «برناردو جوسيو» به افتخار گياه شناس فرانسوي «ميشل آدانسن»، به «آدانسونيا» نامگذاري شده است. پوست درخت قهوه‌اي مايل به قرمز است. گل‌ها حالت منفرد داشته و به شكل دسته‌هاي پنج تايي در انتهاي شاخه‌ها مشاهده مي‌شوند. ميوه‌هاي درخت، كروي و تخم مرغي شكل بوده و شبيه استوانه هستند. ضخامت ميوه‌ها 5 تا 15 ميلي متر و داراي قسمت داخلي اسفنجي و سفيد رنگ است. تعداد كروموزوم‌هاي اين درخت 2‏N=160‎‏ است. درخت بائوباب به شكل دوره‌اي برگ ريزي دارد، در اوايل تابستان برگ‌هاي گياه ظاهر مي‌شود و در عرض چهار هفته به شكل كامل رشد مي‌كنند. برگ‌ها بيضي شكل، سبز و براق است و به صورت دسته‌هاي پنج تا نه تايي روي شاخه‌هاي درخت قرار دارند. گل دهي و گرده افشاني درخت بستگي به شرايط محل كشت دارد، در غرب آفريقا شكوفه‌هاي درخت براي نخستين بار روي درختاني با سن هشت تا ده سال مشاهده مي‌شود، در شرق و جنوب آفريقا اين زمان تغيير مي‌کند و شكوفه‌ها در سن شانزده سالگي روي درختان مشاهده مي‌شوند. چهار هفته پس از توسعه كامل برگ‌ها، دوره گلدهي درخت آغاز مي‌شود و درختان به مدت چهار هفته گلدهي دارند. گل‌هاي اين درخت ظاهري بسيار بزرگ، مومي شكل و سفيد رنگ دارد كه از ساقه‌هاي گياه آويزان مي‌شوند. هر گل محتوي 720 تا 1600 پرچم است.‏