گل گیاه خانواده ليلياسه

براي به گل رفتن و دوام گل‌هاي سنبل، قبل از كاشت بايد پيازها تيمار حرارتي شوند. سنبل­هاي كاملاً درشت قبل از برداشت براي مدتي در دماي 15 درجه سانتيگراد، سپس حداقل به مدت 6 هفته در دماي 9 درجه سانتي‌گراد نگهداري شوند و بعد از آن براي كاشت گياه شرايط و مواردي را كه قبلاً گفته­ شد را به همان ترتيب اجرا كنيد تا يك سنبل پر گل داشته باشيد.

تكثير سنبل بوسيله پيازچه­هاي محدود و كم آن صورت مي­گيرد. معمولاً براي افزايش تعداد پيازچه­ها در سطح قاعده پياز خراش­هاي مثلثي شكل و يا خراش­هايي بصورت صليب­ ايجاد ­كنيد. بدين­ سان محل­هاي خراش داده شده باعث تحريك به پيازشدگي پياز مي­شوند. اما بطور معمول تعداد پيازچه­هاي بدست آمده از پياز­هاي متوسط و معمولي سنبل فقط بين 3 تا 5 پيازچه است، به همين دليل تكثير سنبل با محدوديت همراه است.

روش ديگر تكثير سنبل استفاده از بذركاري است. براي به گل رفتن بذر پيازهاي سنبل زمان طولاني لازم است. هم‌چنين كشت سلولي سنبل يا  Tissue culture هم روش مناسب ديگري براي تكثير آن است.

دراسنا

دراسنا از ديگر گياهان خانواده ليلياسه است. دراسنا هم نام لاتين و هم جنس گياه است. گونه‌هاي مختلف، نام‌هاي مختلفي دارند به عنوان مثال دراسناي برگ بلالي، دراسناي درختي سبز و درختي صورتي وجود دارند. دراسناي برگ بلالي گياهي است كه برگ­هايش شبيه برگ ذرت است.

دراسناي سبز شباهت زيادي به گياه كوردلين دارد. از لحاظ ظاهري كوردلين‌ها شباهت زيادي به دراسنا‌ها دارند. تنها راه تشخيص اين دو گياه ريشه­‌ي آن‌هاست. زيرا ريشه­هاي كوردلين معمولاً زرد رنگ هستند، در حاليكه ريشه دراسنا­ها سفيد و سفيد مايل به كرم مي‌باشند. بعلاوه كوردلين­ها رشد برگي دارند، رشد ساقه­اي قطور مثل انواعي از دراسنا­ها در آن‌ها ديده نمي‌شود.

كشت و كار دراسنا­ها نياز به يك خاك عميق زراعي دارد. برخي از اين دراسنا­­ها نظير دراسنا­هاي درختي رشد و نمو سريع‌تري دارند و براي اينكه رشد آن‌ها بخوبي انجام گيرد به خاك عميق و متوسط نياز دارند.

تركيب خاكي دراسنا­ها: مخلوط مساوي خاك برگ، خاك پيت، كود دامي و خاك لومي مرغوب است. اين تركيب خاكي با PH معادل 5/6 تا 7، يك تا دو بار در ماه و همراه با محلول­هاي غذايي در فصل رشد براي گياه توصيه مي­شود. در غير اينصورت علائم كمبود عناصر غذايي بر روي برگ­هاي گياه بشكل لكه­هاي قهوه­اي و سياه شدن انتهاي برگ­ها و هم‌چنين ريزش برگ‌ها مشاهده مي­شود.

تكثير دراسنا­ها بوسيله قلمه‌ي ساقه و خوابانيدن هوايي Air layering انجام مي­گيرد. قلمه­هاي انتخاب شده از دراسنا­ها بشكل قلمه­هاي علفي (سبز) و هم قلمه‌هاي مياني قابل برداشت هستند.

برخي از دراسنا­ها نظير دراسنا­هاي درختي از نوع صورتي و سبز تكثير مشكل­تري دارند و ريشه­زايي در آن‌ها بخوبي صورت نمي­گيرد. لذا براي كمك به ريشه­زايي اين گياهان از هورمون­هاي ريشه­زا استفاده مي­كنيم.

يوكا Yuca

يوكا از ديگر گياهان خانواده ليلياسه است كه تنه قطور درخت مانند دارد، شاخه­هاي تازه رشد يافته‌ در روي آن ظاهر شده و منظره درخت­هاي مينياتوري را بوجود مي­آورند.

يوكا­ي زنگوله­اي گياهي است كه در فضاي باز استفاده مي­شود. اين گياه گل‌هاي سفيد شيپوري مانند آويزان دارند كه در فصل تابستان به گل مي­روند. يوكاي زنگوله­اي بوسيله­ تقسيم بوته تكثير مي­شود.

يوكاي درختي يا يوكاي گلخانه‌اي صرفاً بوسيله قلمه­هاي انتهايي يا مياني ساقه تكثير مي­شود، و زمستان‌هاي سرد را تحمل مي‌كند.

عكس­العمل گونه­هاي يوكا به شرايط نا­ مساعد محيطي بصورت ريزش و ايجاد لكه‌هاي زنگ مانند و نهايتاً سوختگي سر برگ­ها مي‌باشد. براي جلوگيري از بروز چنين حالتي علاوه بر فراهم كردن رطوبت نسبي محيط، بايد PH را نيز در محدوده‌ي 6 تا 7 ثابت نگه داريم.

گندمي Chlorophytum

آخرين گياه خانواده ليلياسه سجافي يا گياه گندمي است، با نام علمي Chlorophytum. روش تكثير اين گياه از ديگر گياهان خانواده ليلياسه متفاوت است. يكي از روش­هاي تكثير گياه گندمي رانر­ها يا دستك‌هاي گياه است . لذا با جدا كردن اين رانر­ها و انتقال آن‌ها به محيط ريشه­زايي يك گياه جديد بوجود مي­آيد. اين گياه براي نگهداري در منزل شرايط بسيار مناسبي دارد. خصوصاً كلروفي‌تيوم سبز رنگ كاملاً به شرايط منزل سازگار است و در صورتي كه از نوع ابلق آن در منزل استفاده ­كنيم بايد شرايط پر نور را براي نگهداري گياه فراهم كنيم.

هاورتسيا Howertia

از ديگر گياهان گوشتي خانواده ليلياسه است كه خطوط سفيد رنگ در سطح برگ­هاي آن ديده مي­شود. ظاهر كروي اين گياه منظره خاص و منحصر به فردي به آن داده است. آبياري اين گياه بندرت و هر زمان كه خاك پاي گياه كاملاً خشك باشد انجام مي­گيرد. تكثير هاورتسيا بوسيله تقسيم بوته است. نگهداري هاورتسيا در گلدان كم عمق، خاك شني رسي در محيطي پر نور و آفتابي و آبياري كم انجام مي‌گيرد.

يك گياه ديگري هم به نام هاورتسيا وجود دارد كه در يك محيط پر نور، خاك كم عمق و شني رسي نگهداري مي­كنند.

همروكاليس Hemerocallis

گياهي است كه در فارسي به نام زنبق آبي يا زنبق رشتي معروف است. شايد وجه نام فارسي بي­ربط با نحوه‌ي رشد گياه در كنار بركه­ها و جوي آب نباشد. گل‌هاي نارنجي رنگ اين گياه خاصيت كات فلاوري ندارند و اين گياه كاملاً مناسب فضاي سبز است. ريشه­هاي گوشتي گياه دوام خوبي در زمين دارند و در تمام سال در هواي آزاد بخوبي رشد و نمو مي­كنند. بعلاوه برگ­هاي سبز رنگ اين گياه در فصل غير از گل دهي باعث منظره زيبا و سبزي مي­شود كه در سايه درختان بسيار مورد توجه است.

نكته ديگر كه در مورد گل­هاي اين گياه جالب است  فرم­هاي پلي ­پلوئيدي يا پُر پري در گل­هاي آن است. اين گياه جزء معدود گياهاني است كه تمايل به فرم پلي­ پلوئيدي دارد. تكثير آن بوسيله‌ي ريشه­هاي گوشتي آن در فصل پاييز انجام مي­شود.

گرنت كاور Grantcover

گرنت كاور يك گياه پوششي از خانواده ليلياسه مي‌باشد. برگ‌هاي درشت و سبز تيره آن هوستا Hosta نام دارد. گونه ديگري از هوستا وجود دارد كه داراي برگ­هاي ريزتري است و كاملاً با سايه، نور كم و رطوبت سازگار است. گل­هاي هوستا به رنگ­هاي سفيد و آبي معمولاً روي يك ساقه باريك و بلند ظاهر مي­شوند كه در فضاي سبز كاربرد خيلي خوبي دارند. براي اينكه گياه گل دهي داشته باشد بايد در محيطي با نور كم از آن پرورش و مراقبت كنند. تكثير هوستا بوسيله تقسيم بوته در فصل پاييز است.

ليبوم لانگي فوليوم Lilium longifolium

ليليوم يا سوسن در فارسي سوسن چلچراغ ناميده مي‌شود. ليليوم يكي از گياهان وحشي و بومي است كه فقط در دو نقطه از دنيا يافت مي‌شود، يكي در منطقه جيرنده در شمال ايران و ديگري در كشور اكراين. اين گياه رنگ سفيد، گل‌هاي متنوع آويزان و منظره يك چلچراغ را دارد. از طرف سازمان محيط زيست اين گياه به حالت قرنطينه و محصول درآمده است و كارهاي تحقيقاتي بر روي آن در حال انجام است.

گلهاي سوسن ديگري در ايران وجود دارد كه بر روي آن‌ها عمليات به‌نژادي صورت گرفته است و به فرم‌هاي امروزي ليليوم­ها در آمده­اند.

كشت و كار ليليوم

ليليوم يا سوسن معمولي داراي يك پياز فلسي است يا به عبارت ديگر ليليوم پياز درشتي است كه فلس­هاي جدا از هم دارد. بوسيله همين فلس­هاي جدا از هم تكثير مي­شود. روش تكثير بدين صورت است كه بعد از كشت پيازهاي درشت گياه در يك خاك كاملاً استريل و ضدعفوني شده و مناسب از لحاظ دارا بودن مواد غذايي، ابتدا برگ­هاي كوچك و اوليه ظاهر و سپس علائم ساقه گل دهنده ديده مي­شوند.

برداشت پياز­هاي ليليوم موقعي است كه رشد رويشي تمام شده و گياه گل داده باشد، زيرا به عنوان يك كات­فلاور از گل بريده آن استفاده مي­كنيم. به عبارت ديگر بهترين زمان برداشت پيازهاي ليليوم اوايل پاييز يعني زماني كه هوا هنوز خيلي سرد نيست، مي‌باشد. در ارقام حساس به سرما زمان برداشت پياز­ها خيلي اهميت دارد اما بطور كلي بايد گفت كه پياز­ گياه بايد در فصل پاييز برداشت شود زيرا در اين فصل است كه پيازها به اندازه كافي مواد غذايي را در خود ذخيره كرده‌اند.

پياز ليليوم نسبتاً درشت است اما اندازه‌هاي مختلفي از آن در كشت و كار استفاده مي­شوند. پيازها با اندازه­هاي 15تا 18سانتيمتري قابل كشت هستند. اما براي اينكه محصول مناسب و گل‌دهي بهتري داشته باشد، پيازهايي به قطر حدود 20 تا 25 سانتيمتر براي كشت توصيه مي­شوند. در كشت و كار ليليوم چند مشكل اساسي وجود دارد كه به برخي از آن‌ها اشاره مي­كنيم.

مشكلات كشت و كار ليليوم

- سبز شدن پيازچه‌ها پيش از موعد؛ پيازهاي ليليوم در ارقام زودرس پيازچه‌هايي توليد مي‌كنند كه هنوز سر از خاك در نياورده جوانه مي‌زنند. در اين حالت ساقه سبز شده را نبايد شكست بلكه پيازچه را جدا كنيد و در خاكي كه حالت ركود دارد، نگهداري كنيد تا در فصل مناسب كشت و كار شود.

- بيماري لكه قهوه­اي برگ­هاي ليليوم؛ هر دليلي كه باعث توقف رشد ريشه­هاي ليليوم بشود معمولاً لكه­هاي قهوه­اي را در برگ بوجود مي‌آورد. يكي از عوامل توقف رشد ريشه، افزودن مواد غذايي بيش از حد نياز، آبياري نامنظم و بي­ موقع و خاك نامناسب با بافت سنگين است. لذا براي جلوگيري از بيماري لكه­ قهوه­اي بايد به اين عوامل بيشتر دقت شود.

- كمي تعداد گل­ها و كوچكي اندازه گل‌ها؛ ممكن است بدليل انتخاب پيازهاي كوچك و نادرست گل‌هاي ريز و كوچك توليد شوند. بنابراين پيازهاي درشت كه مواد غذايي به اندازه كافي در خود ذخيره كرده باشند بشرط اينكه از درجه حرارت مناسبي در انبار برخوردار باشند بخوبي گل مي­دهند.

زودرسي گل‌هاي ليليوم؛ آخرين نكته در مورد ليليوم موضوع پيش‌رس كردن گل‌هاي آن است كه بسته به تقاضاي بازار اين كار را انجام مي­دهند. نكته­اي كه در پيش رس كردن گل‌هاي ليليوم اهميت دارد اختلاف درجه حرارت شب و روز است. بهترين دما در روز براي ليليوم حرارت 20 درجه و در شب 15درجه سانتي‌گراد است. اگر پيازها را به مدت 6 هفته در درجه حرارت پايين در انبار نگهداري كنند مي‌توان به عنوان پيش‌رس كردن، آن‌ها را به  گلخانه انتقال داد.

تولید و توزیع مرغوبترین نهال های اصلاح شده پیوندی
و زیباترین گیاهان آپارتمانی
تولید و عرضه نهال :
پرتقال کیوی آووکادو هلو  شلیل  الو  زردالو  سیب  گلابی  گیلاس  آلبالو  گوجه سبز  خرمالو و...
در رقمهای مختلف ایرانی و خارجی
ودرختان غیر مثمر
نهالستان