اطلاعات انواع پسته

   منشا آن در منطقه قزوين بوده و درآنجا به نام پسته كله بزي معروف است. ميوه آن بادامي شكل، ريز و داراي مغز نسبتاً سبز رنگ است. تعداد ميوه موجود در هر خوشه بسيار زياد است و  اكثريت برگ‍هاي آن مركب 3 برگچه اي هستند. رقمي ديرگل بوده و در اواسط مرداد ماه قابل برداشت است، از اين نظر جز ارقام خيلي زودرس مي باشد.

   اين رقم نيز يكي از ارقام تجاري پسته در منطقه دامغان بوده كه ميوه آن بادامي شكل مي‍باشد. اكثريت برگ‍هاي آن مركب از 3 برگچه‍اي هستند. رقمي دير‍گل بوده و در دهه دوم شهريور ماه قابل برداشت است، از اين نظر جز ارقام متوسط‍رس مي‍باشد

   اين رقم يكي از ارقام تجاري پسته در منطقه دامغان است كه ميوه آن  بادامي شكل مي‍باشد. اكثريت برگ‍هاي آن مركب از 3 برگچه‍اي هستند و برگچه انتهائي بزرگتر از برگچه‍هاي جانبي است. رقمي دير‍گل بوده و در دهه دوم شهريور ماه قابل برداشت است، از اين نظر جز ارقام متوسط ‍رس مي ‍باشد.

   ميوه اين رقم بادامي شكل،  ريز و خنجر مانند است،  كه رنگي كدر دارد. منشا آن از باغات قديمي واقع در منطقه زرند كرمان مي باشد. اكثريت برگ‍هاي آن 5 برگچه‍اي هستند. رقمي زودگل بوده و در نيمه اول مرداد ماه قابل برداشت است و از اين نظر جز ارقام خيلي زودرس مي‍باشد. 

  اين رقم پسته از زمان‍هاي دور در منطقه رفسنجان وجود داشته، به ويژه در منطقه نوق كه آب و هواي گرمتري نسبت به رفسنجان دارد، گسترش بيشتري يافته است. ميوه اين رقم بادامي شكل و زودگل بوده كه در دهه سوم شهريور ماه قابل برداشت است و از اين نظر جز ارقام ديررس مي ‍باشد.

پسته رقم ممتاز :

   ميوه هاي اين رقم بادامي شكل و مغز آن نسبت به ساير ارقام تجاري خوشمزه ‍تر مي ‍باشد. اكثريت برگ‍هاي آن مركب  سه  برگچه اي هستند رقمي زودگل بوده و در دو دهه سوم شهريور ماه قابل برداشت است واز اين نظر جز ارقام ديررس به حساب مي ‍آيد.

   يكي از گسترده ‍ترين ارقام تجاري پسته كشور محسوب مي ‍شود بسيار معروف و سازگار براي اكثر مناطق پسته ‍كاري است كه طي 50 سال گذشته احداث شده اند. اكثريت برگ‍هاي آن مركب سه برگچه اي هستند و برگچه انتهائي آن بزرگتر از برگچه هاي جانبي مي ‍باشد. رقمي متوسط کل بوده  و در دهه اول شهريور ماه قابل برداشت است و از اين نظر جزارقام زودرس مي باشد.

   درشتي ميوه بادامي شكل و سفيدي پوست استخواني اين رقم سبب گسترش آن شده است. اكثريت برگ‍هاي آن مركب سه برگچه اي هستند رمقي متوسط گل بوده و در دهه سوم شهريور ماه قابل برداشت است، از اين نظر جز ارقام ديررس مي ‍باشد.

  درشتي ميوه فندقي شكل و عملكرد خوب اين رقم سبب شهرت و گسترش آن شده است. اين رقم نسبت به كمبودي آب و مواد غذائي حساس بوده و اكثريت برگ‍هاي آن مركب 5 برگچه اي هستند و برگچه انتهائي بزرگ‍تر از برگچه هاي جانبي مي ‍باشد. رقمي زودگل بوده و به همين دليل بيشتر در معرض خطر سرماي دير رس بهاره و خسارت ناشي از آن قرار دارد. اين رقم در دهه دوم شهريور ماه قابل برداشت است و از اين نظر جز ارقام متوسط رس مي باشد.

   يكي از راقام تجاري پسته است كه از نظر اقتصادي داراي بالاترين ارزش مي ‍باشد. ميوه‍هاي آن بادامي شكل،كشيده و درشت هستند . از خصوصيات اين رقم رشد رويشي زياد آن برگ‍هاي متراكم، سطح وسيع برگ محصول زياد، دير‍گلي و ديررسي بوده كه در كه در دهه سوم شهريورماه قابل برداشت مي ‍باشد.

سه نوع روش پيوند زني در ايران مرسوم است :

1- پيوند لوله اي               2- پيوند شكمي                3- پيوند اسكنه اي      

   پيوند اسكنه اي و پيوند شكمي از قديم الايام در ايران كاربرد داشته، كه به تدريج كنار گذاشته شده است. هم اكنون استفاده از پيوند لوله اي به دليل سادگي، سرعت عمليات و درصد بالاي جوش خوردن بين پايه با پيوندك رواج يافته و 99 درصد درختان پسته با استفاده از اين روش تكثير می شوند. از آنجا كه درخت پسته از نوع درختان صمغ ‍دار است ايجاد هرگونه خراش در تنه يا در شاخه هاي آن موجب تراوش صمغ مي گردد كه در مجاورت هوا سفت مي ‍شود.  بنابراين در پيوند شكمي نهال پسته، شكاف افقي در پايين شكاف عمودي به شكل ..I... زده مي ‍شود (پيوند شكمي در درختان ميوه معمولاً به شكل T است)   تا صمغ مترشحه از شكاف افقي مانع رويش و رشد جوانه پيوند‍ك نشود. 

   زماني كه درصد پوست رويي ميوه پسته به راحتي از  پوست سخت استخواني جدا شود، زمان برداشت فرارسيده است.تغيير رنگ پوست رويي از سبز به گلي تا ارغواني نيز نشانه‍اي ديگر از رسيدن ميوهها است .در ماه‍هاي آخر فصل تابستان ترك‍خوردگي سطح رويي پوست نرم ميوه‍ها نيز نشاني ديگر از نزديك شدن زمان برداشت پسته است.

برداشت محصول :

   پس از رسيدن محصول، برداشت آن بايد سريعاً انجام گيرد. عمليات برداشت بوسيله نيروي كارگر و با دست انجام مي‍شود زيرا با توجه به شرايط و نحوه كشت درختان  عدم انجام هرس فرم، عدم وجود يكنواختي در ارقام و سنين درختان، امكان برداشت مكانيزه محصول وجود ندارد. نحوه برداشت بدين صورت است كه قبل از شروع چيدن محصول، پارچههاي مخصوص دورويه را زيردرختان پهن كرده، به طوري كه كل سطح زمين زير پوشش تاج پوشيانيده شود سپس هريك از كارگران خوشههاي ميوه را دردست گرفته و با اندكي فشار به يكي از جهات‍، خوشه را از محل دم قطع مينمايند و درون پارچه ميريزند. محصول هر درخت پس از برداشت در محلي مخصوص (داراي سايه و كف‍پوش مناسب) جمع‍آوري مي‍گردد و بلافاصله درون سبدهاي مخصوص ريخته و در كوتاه‍ترين زمان ممكن به محل پايانه فراوري پسته انتقال مي‍يابد.

كاشت مستقيم بذر در زمين اصلي :

   پس از آماده ‍سازي زمين به منظور احداث باغ،  بايد ابتدا جوي و پشته هاي به عرض 100-50 سانتيمتر و عمق 70-50 سانتيمتر ايجاد گردد. سپس آن را آبياري نموده و در فصل زمستان نسبت به كشت مستقيم بذور به مدت 12 ساعت قبل از كاشت خيسانده و با قارچ‍‍كش مناسب ضدعفوني شوند. در يك طرف پشته گودال‍هاي با عمق3-2 سانتي‍متر و با فاصله 3-2 متر از يكديگر ايجاد و پس از قراردادن بذور در داخل هر گودال روي آن را با ماسه پوشانده خواهد شد. در مناطقي كه داراي شرايط شوري خاك و آب هستند عرض جوي‍هاي كشت 5/1-1 متر و عمق آنها حدود 30-20 سانتيمتر در نظر گرفته و كشت بذور در وسط جوي انجام مي ‍شود.

  لازم است محل كشت بذر از سطح جوي حدوداً 10-5 سانتيمتر بالاتر باشد تا در هنگام آبياري، آب حدود 5 سانتي‍متر روي بذر را بپوشاند. طول جوي‍هاي كشت در اين روش بين 50-30 متر و فواصل رديف‍ها حدود 8-6 متر در نظر گرفته مي شود. آبياري بسته به شرايط آب و هوايي و ميزان آب موجود ، پس از سبز شدن بذورهر 15-10روز يك بار انجام مي شود.

    پسيل معمولي پسته،  مهمترين آفت پسته است كه باغداران به آن شيره خشك مي گويند،  زيرا عسلك دفع شده از انتهاي بدن پوره هاي اين آفت در مقابل هوا خشك شده، تبديل به دانه‍ هاي مدور شكري مانندي مي ‍شود كه روي برگ‍ها و زير درخت مي‍ ريزد. زمستان را به صورت حشره كامل مي‍ گذرانند و اوائل ارديبهشت ماه معمولاً تخم ‍ريزي مي ‍كند و نوزادهاي آن از شيره نباتي تغذيه مي ‍نمايد تا تبديل به حشره بالغ گردند.

خسارت پسيل معمولي پسته :

   در اثر مكيدن شيره گياهي توسط پسيل معمولي پسته  وزن  مغز آن كاهش، درصد پوكي افزايش و ميزان خنداني هم كاهش مي‍ يابد. گياه آفت زده ضعيف شده و گاهي لكه‍  هاي قهوه‍ اي سوخته روي برگ‍ها ديده مي ‍شود. از ديگر خسارت‍هاي اين آفت ريزش برگ‍ها و جوانه هاي ميوه‍ دهنده سال بعد و  همچنين بسته شدن روزنه ها در اثر ترشح عسلك مي ‍باشد.

   پس از تهيه نمونه هاي آب و خاك، در صورتي‍كه نتيجه براي باغ مثبت باشد پروفيل‍هايي به عمق حداكثر 2 متر براي شناسائي كامل خاك و در صورت امكان طبقه بندي آن حفر مي ‍شود. براي شروع كار در صورتي‍كه لايه سطحي خاك (قبل و يا بعد از تسطيح) خيلي شور باشد، لازم است لايه نازكي از سطح خاك را كه درمحل تجمع املاح است كنار زده و خاك‍هاي جمع شده را از مزرعه خارج نمود. در صورتي‍‍‍كه پروفيل و نمونه برداري نشان داد كه بافت خاك كاملاً شني بوده و يا تا عمق 2 متري داراي سخت لايه باشد، بايد از احداث باغ در چنين محلي اجتناب نمود. اگر با حفر پروفيل مشخص شد كه خاك محل احداث باغ مطبق مي ‍باشد (يك لايه شني و يك لايه رسي يا برعكس)، در اين صورت قبل از انجام هركاري، با توجه به نقشه باغ و تعيين جهت و امتداد رديف‍ها در محل كاشت، خاك را حداقل به عرض يك متر و به عمق يك تا دو متر با بيل مكانيكي و يا لودر كاملاً مخلوط و يكدست مي‍نمايند. با ين كار اگر در عمق مذكور سخت لايه‍اي وجود دارد شكسته مي شود.

 آبیاری

   بسياري از باغداران به آبياري نهال پسته، پس از كاشت چندان اهميت نمي ‍دهند. آبياري نهال پسته بلافاصله پس از كاشت شروع شده و با دوره هاي حداكثر 7 روزه در سال اول ادامه  مي ‍يابد

در سال دوم دور آبياري به مرور به 14 روز يك بار تبديل شده و در صورتي كه آب كافي در اختيار باشد تا زمان پيوند، نهال‍ ها با همين دور آبياري مي ‍شوند. ميزان آب داده شده در هر دور آبياري در سال‍هاي اول و دوم  به علت عدم توسعه كامل ريشه بيشتر از نياز آبي گياه بوده كه عمده آن صرف آبشويي املاح و نفوذ عمقي مي‍ شود. از سال سوم به بعد با توسعه ريشه مقدار آب آبياري به ميزان 4000 متر مكعب در هكتار در سال به روش غرقابي سنتي، مقدار قابل قبولي مي باشد.

تغذيه :

   به منظور تغذيه صحيح بهتر است نمونه خاك از محل كاشت تهيه و سپس براساس آن كودهاي لازم توصيه شود. دستورالعمل كلي براي اراضي كه خاك آنها از نظر تغذيه‍اي پايين‍تر از حد متوسط باشد، ميزان 300 گرم ازت خالص ، 300 گرم P2O5 و 300 گرم K2O به اضافه 20 كيلو‍گرم كود حيواني پوسيده براي هر نهال قابل توصيه است. لازم به ذكر است كه مقادير فوق به ترتيب از 400 گرم اوره، 800 گرم فسفات آمونيوم و 600 گرم سولفات پتاسيم بدست مي آيد.